KONFIANTZAREN PEDAGOGIA

Konfiantza Pedagogikoaren eredu hori, Euskal Herrian hasi zituen bere ibilerak, Mondragon Unibertsitateko Humanitate eta Enpresa fakultateek garatutako HAZITEGI proiektuarekin. Pedagogia horren sustatzaile nagusia psikiatra, medikua eta irakaslea da, Rafael Cristobal.

Pedagogia hori teoria zientifiko eta enpirikoetan oinarritzen da, irakaskuntza tradizionalaren alternatiba proposatzeko. Aldaketa nagusietako bat hezkuntza-prozesuko zatien arteko harremana ulertzeko moduan oinarritzen da: ikasleengan, gurasoengan eta irakasleengan.

Umeak, haur hezkuntza etapan daudenean, hau da, 0-6 urte bitartean, sentsibilitate handikoak dira kanpo eraginen haurrean, izan ere, edade horretan hasten da haien garapena. Beraz, jakin beharra daukagu haur-hezkuntzako etapan ezinbestekoa dela konfiantza, emozionalki eta mentalki umea garatzen joateko.

Konfiantza izatearen prozesua nahiko luzea da eta umearen erritmoaren araberakoa, noski. Prozesu honetan, umea hezkuntzaren erdigunean egon behar da, non bera da prozesuaren denbora edo erritmoa eramaten duena. Prozesu honen hasieran, normala da umea beldurtuta sartzea eskolan, jada, ingurune berria da berarentzat eta konfiantza falta sumatzen du. Horri, geitu ahal zaio gurasoekin daukaten atxikimendu hori, horretaz aldentzea ez da bat ere erraza inorentzako. Haurraren lehen eskola-egunak ez dira batere onak, ezta erosoak ere; mundu berri bati egin behar diote aurre eta konfiantzazko pertsonen babesik gabe sentitzen dira. Haurrak konexio edo konfiantza hori espazioan eta irakasleengan aurkitzen ez duen arte, ezinezkoa da haurra eroso sentitzea. Eta haurra ez badago seguru irakaslearekin eta eskolako giroarekin, ez du gozatuko, ezta esploratuko ere; beraz, haur horrek ez du behar bezala aurrera egingo.

Hau gutxi balitz, haurrak sumatu behar du gurasoen eta irakasleen artean konplizitatea dagoela; horrela, errazagoa izango da haurrak irakaslearengan konfiantza hartzea. Haurrek familia txiki batean daudela sentitu behar dute, eta familia hori osatzen dutela; irakasleak, gurasoak, lagunak eta, noski, lekua. Oso garrantzitsua da haurrak eroso eta seguru sentitzea lekuan, eskola kasu honetan, horrela bakarrik ausartuko baitira esperimentatzen eta ikertzen bertan dauden gauzekin. Gainera, berriro esaten dut, familia eta irakasleen arteko harremana ona izatea oso garrantzitsua da. Izan ere, Irakasle batek jakin behar du haurra zein baldintzatan dagoen, hau da; osasun egokia duen, bere etxeko giroa nolakoa den, seme-alabekiko guraso harremana, ondo lo egiten duen hala ez, arazo fisiko edo mentalik dituen... Hauek dira irakasle batek haurrarekin harremanetan sartu aurretik jakin behar dituen gauzak, horrela haurrak eta helduak izango duten harremana biziagoa eta garbiagoa izango baita. Haurrari buruzko informazio hori gurasoek bakarrik eman dezakete, eta, beraz, oso garrantzitsua da bi horien arteko komunikazioa. Gainera, uste dut beharrezkoa dela, seme-alabek bezala, gurasoek ere konfiantza izan beharko luketela irakasleengan, horrela seguruago sentitzen baitira seme-alabak esku onetan uzterako orduan.

Behin haurrak eskola barruan inguratzen duen guztiarekin nahikoa konfiantza duenean, irakasleak bigarren mailako rola hartzen du. Haurrak konfiantza duen une horretan da, bere kabuz jarduten utzi behar zaionean. Denbora eta espazioa eman behar zaio jakin-minez egoteko, usaintzeko, ukitzeko, erortzeko... haurrek seguru sentitzen direnean egiten dituzten gauza guzti horietarako. Une horretan hasi behar du irakasleak haurra behatzen,behaketaren psikologia, deiturikoa. Ondoren, irakasle on batek bere ikasleek beren kabuz ikas dezaten utzi behar du, horrela bakoitzaren akatsak eta lorpenak atera daitezen. Berebiziko garrantzia du haurrak inoren laguntzarik gabe sortu, irudikatu eta dibertitu ahal izango duen espazio bat uzteak. Baina, haurrak laguntza behar duenean edo prozesutik desbideratzen denean, irakasleak esku hartu behar du haur orok behar duen laguntza izateko.

Bukatzeko, uste dut oso garrantzitsua dela jakitea haurrek irakaslea erreferente gisa izan behar dutela. Gauza asko ikas eta deskubri dezaketen erreferentea, sentimenduak fidatu eta partekatu ahal izateko erreferentea. Irakasle bat haurraren atzean kokatzea hezkuntza prozesuan, ez du esan nahi pertsona horrek autoritatea galduko duenik, guztiz kontrakoa, modu askoz eraginkorragoan irakasten ikasiko du. Haurrek hezkuntzaren motorra izan behar dute, eta irakasleek beren gidak izan behar dira ikasteko prozesuan. Haur batek autonomoa izatea lor dezan, eta behatuz eta manipulatuz ikasi dezan, bere gidariaren konfiantza behar du, kasu honetan irakaslearen konfiantza. Konfiantza da haur batek pertsona gisa hazteko izan behar duen gauzarik garrantzitsuena; izan ere, zenbat eta konfiantza handiagoa izan geure buruarengan eta inguruan ditugun pertsonengan, orduan eta gaitasun handiagoa dugu erronka berriak lortzeko. Eta hau ez da bakarrik haurrekin gertatzen, baizik eta lur honetako gizaki guztiei gertatzen zaigu, bakarrik, konfiantzak duela bere garrantzirik handiena haurraren lehen urteetan, hau da, haurtzaroko etapan.

BIBLIOGRAFIA:

Pedagogía de la confianza. (2019). Retrieved 19 December 2019, hemendik lortua: https://www.berakruz.eus/pedagogia-de-la-confianza